İvan İlyiç'in Ölümü

İvan İlyiç, önce sorgu yargıcı, sonra da hakim olarak yaptığı görevinde mutludur. İnsanların, onun ağzından çıkacak kelimelerle kaderlerinin değişmesi kendisini güçlü ve önemli hissetmesine vesile olmaktadır. Aldığı maaş yeterli olmasa da yüksek gelirli bir yaşantısı varmış görüntüsü vermeyi başardığı için de ayrıca memnundur. Her şey yolunda ve olması gerektiği gibi gitmektedir. Ta ki körbağırsağındaki ağrılar şiddetlenip bütün lezzetleri acılaştırıncaya kadar...
Ölüme ilişkin yazılmış en başarılı roman olduğu tartışmasız kabul edilen İvan İlyiçin Ölümü okuyucuya, Ölüm hiç bu kadar yakın bir duruşla anlatılmamıştı. dedirtecek denli dev bir Tolstoy klasiği.

******

İvan İlyiç yargıçtır. Doktoru da kendisi gibi bir yüksek bürokrattır. O günkü düzenin birer parçasıdır her ikisi de. İvan İlyiç hastadır, güçsüzdür. Güçlü durumda olan doktordur. Sağlıklıyken İvan İlyiç güçlüydü, sanıklar güçsüzdü. Doktoru İvan İlyiçe tıpkı eskiden İvan İlyiçin karşısına gelen sanıklara davranmış olduğu gibi davranır. Çarpıcı bir gerçektir bu. Okuyunca seveceksiniz.

************

İvan İlyiç, öce sorgu yargıcı. sonra da hakim olarak yaptığı görevinde mutludur. İnsanların, onun ağzından çıkacak kelimelerle kaderlerinin değişmesi kendisini güçlü önemli hissetmesine vesile olmaktadır. Aldığı maaş yeterli olmasa da yüksek gelirli bir yaşantısı varmış görüntüsü vermeyi başardığı için de ayrıca memnundur. Her şey yolunda ve olması gerektiği gibi gitmektedir.Ta ki körbağırsağındaki ağrılar şiddetlenip bütün lezzetleri acılaştırıncaya kadar...Ölüme ilişkin yazılmış en başarılı roman olduğu tartışmasız kabul edilen İvan İlyiçin Ölümü okuyucuya; Ölüm hiç bu kadar yakın bir duruşla anlatılmamıştı dedirtecek denli bir Tolstoy klasiği.

************

Tolstoy, 1884-1886 yılları arasında yazdığı bu romanda, İvan İlyiçin kişiliğinde insanoğlunun ölümle ilişkisine bakıyor.Ölüm, geç kalan bir konuk gibi çalar İvan İlyiçin kapısını. Hastalığı boyunca ölümü bekleyen İvan İlyiç, ölüm kadar yaşamını da düşünme fırsatı bulur.Bir kereliğine geldiği bu dünyada istediği gibi yaşayıp yaşayamadığını ilk kez düşünmeye başlar;ailesi dahil kendisine yakın kimsenin olmadığını görmekten sarsılır. Üstelik,ölümü, yüzleştiği gerçeklerle karşılamak zorundadır. Çarlık Rusyasının adalet kurumunu fon olarak kullanan Tolstoy, insanın içine işleyen bu süreci soğukkanlı bir dille anlatıyor.Hayatın ve ölümün neresinde durduğumuzu anlamak, genel ve özel ilişkilerimizdeki duyarlılık üzerine bir kez daha düşünmek için.Yalan, ölümün arifesinde çevresini kaplayan bu yalan; korkunç, muhteşem ölüm olayını ziyaretleriyle örtmeye çalışarak, yenmeye hazırlanan mersin balıkları düzeyine indirdikleri bu yalan, İvan İlyiç için son derece acı vericiydi. İşin tuhafı, çevresindekiler ona bu hokkabazlıkları yaparken kaç kez Bırakın şu yalanları! Ölmekte olduğumu siz de biliyorsunuz, ben de biliyorum. Yalan söylemekten vazgeçin bari! diye bağıracak gibi oluyordu. Ne var ki hiçbir zaman kendinde bunu yapacak gücü bulamıyordu.

************

van İlyiç artık kanepeden hiç kalkamıyordu.Çoğu zaman yüzü duvara dönük olarak yatıyor, bir yandan acılar içinde kıvranıyor ve hep o cevabını veremediği soruları sorup duruyordu;Nedir bu? ölüm olduğu doğru mu?İçindeki ses yanıt veriyordu:Evet doğru!Tekrar soruyordu:Peki, bu acılar neden?İçindeki ses yine yanıtlıyordu:Nedeni yok! Yanlızca acılar...Bunun dışında ve ötesinde başka hiçbir şey yoktu.İVAN İLYİÇİN ÖLÜMÜ:Dünya edebiyatının ölümsüz imzalarından Tolstoyun ölümün gizemine dair ipuçları verdiği ve insanın ölüm karşısında çaresizliği ile şaşkınlığını anlattığı, niceliği küçük ama niteliği büyük kitabıdır.

************

Tolstoy, Ivan Ilyiçin Ölümünde okuru bir mahkeme bürosuna sokar ve şunu gösterir: Baylar! Ivan İlyiç ölmüş. Roman böylelikle bittiği yerde başlamış olur. Tolstoyun düşüncesi okurunu alışık olmadığı bir teknik kullanarak şaşırtmaktır ki bunda da başarılı olur. Böylece roman boyunca sık rastlayacağımız bir tema ilk kez ortaya çıkar. Bu tema hayatın son dönemi olan ölümün çevresini kuşatır ve ondan ucuz bir trajedi ortaya çıkartmayı başarır.

******

İvan İlyiç, önce sorgu yargıcı, sonra da hakim olarak yaptığı görevinde mutludur. İnsanların, onun ağzından çıkacak kelimelerle kaderlerinin değişmesi kendisini güçlü ve önemli hissetmesine vesile olmaktadır. Aldığı maaş yeterli olmasa da yüksek gelirli bir yaşantısı varmış görüntüsü vermeyi başardığı için de ayrıca memnundur. Her şey yolunda ve olması gerektiği gibi gitmektedir. Ta ki körbağırsağındaki ağrılar şiddetlenip bütün lezzetleri acılaştırıncaya kadar...
Ölüme ilişkin yazılmış en başarılı roman olduğu tartışmasız kabul edilen İvan İlyiçin Ölümü okuyucuya, Ölüm hiç bu kadar yakın bir duruşla anlatılmamıştı. dedirtecek denli dev bir Tolstoy klasiği.

******

İvan İlyiç yargıçtır. Doktoru da kendisi gibi bir yüksek bürokrattır. O günkü düzenin birer parçasıdır her ikisi de. İvan İlyiç hastadır, güçsüzdür. Güçlü durumda olan doktordur. Sağlıklıyken İvan İlyiç güçlüydü, sanıklar güçsüzdü. Doktoru İvan İlyiçe tıpkı eskiden İvan İlyiçin karşısına gelen sanıklara davranmış olduğu gibi davranır. Çarpıcı bir gerçektir bu. Okuyunca seveceksiniz.

************

İvan İlyiç, öce sorgu yargıcı. sonra da hakim olarak yaptığı görevinde mutludur. İnsanların, onun ağzından çıkacak kelimelerle kaderlerinin değişmesi kendisini güçlü önemli hissetmesine vesile olmaktadır. Aldığı maaş yeterli olmasa da yüksek gelirli bir yaşantısı varmış görüntüsü vermeyi başardığı için de ayrıca memnundur. Her şey yolunda ve olması gerektiği gibi gitmektedir.Ta ki körbağırsağındaki ağrılar şidd... tümünü göster