Türk Demokrasi Tarihinde Vatan Cephesi
Yasemin Doğaner
Cumhuriyet Tarihinin son dönemlerde yeni bilgi ve belgelere dayanılarak tekrar ele alındığı ve değerlendirildiği görülmektedir. Bu bağlamda Demokrat Parti iktidarı, 27 Mayıs İhtilali ve ihtilal sonrası yargılamaların yapıldığı Yassıada duruşmaları yeniden gündeme gelen konular arasındadır. Bu çalışma, Yassıada mahkemelerinde görülen dava konularından birisi olan Vatan Cephesine ilişkin olup, Vatan Cephesinin CHP’nin Güç Birliğine karşı bir oluşum olarak ortaya çıkışı, üye kaydı, radyodan isim listelerinin yayınlanmasının yanında, ihtilal sonrası mahkemenin soruşturma ve yargılama sürecinde gündeme gelen menfaat temini yoluyla üye kaydetmek, halkı ikiye ayırmak, maddeye önem vererek düşüncenin sonsuz kudretini inkar etmek, muhalefeti yok etmeye çalışarak dikta rejimine gitmeye çalışmak, Anayasayı ihlal ve demokrasi vaadiyle iktidara gelerek demokrasinin kurumlarına zarar vermek gibi iddiaları arşiv belgeleri ve döneme ilişkin yapılan araştırmalar ışığında yeniden ve farklı bir değerlendirme ile ortaya koymaktadır.
Cumhuriyet Tarihinin son dönemlerde yeni bilgi ve belgelere dayanılarak tekrar ele alındığı ve değerlendirildiği görülmektedir. Bu bağlamda Demokrat Parti iktidarı, 27 Mayıs İhtilali ve ihtilal sonrası yargılamaların yapıldığı Yassıada duruşmaları yeniden gündeme gelen konular arasındadır. Bu çalışma, Yassıada mahkemelerinde görülen dava konularından birisi olan Vatan Cephesine ilişkin olup, Vatan Cephesinin CHP’nin Güç Birliğine karşı bir oluşum olarak ortaya çıkışı, üye kaydı, radyodan isim listelerinin yayınlanmasının yanında, ihtilal sonrası mahkemenin soruşturma ve yargılama sürecinde gündeme gelen menfaat temini yoluyla üye kaydetmek, halkı ikiye ayırmak, maddeye önem vererek düşüncenin sonsuz kudretini inkar etmek, muhalefeti yok etmeye çalışarak dikta rejimine gitmeye çalışmak, Anayasayı ihlal ve demokrasi vaadiyle iktidara gelerek demokrasinin kurumlarına zarar vermek gibi iddiaları arşiv belgeleri ve döneme ilişkin yapılan araştırmalar ışığında yeniden ve farklı bir değerlendirme ile ortaya koymaktadır.
Değerlendirmeler
Kitabı aslında "vatan cephesine farklı bir bakış" cümlesine bakarak aldım. Umduğum buldum mu? Çoğu kez evet diyebilirim. Vatan Cephesi için aklımda olan iki kitaptan biriydi. Diğeri "Yassıada Zabıtları Vatan Cephesi" idi. Kitap Türkiye'nin hatta Osmanlı'nın demokrasi tarihinden itibaren tarihimizdeki demokrasi gelişimini ve kutuplaşmaları ele alarak başlıyor. Mustafa Kemal ve İnönü derken çoklu parti sistemimize değiniliyor. Buraya kadar kitabın akademik bir dille yazıldığını ve bitaraf olunacağını tahmin etmiştim ama bazı noktalarda bunları göremedim. Benim naçizane yazara katılmadığım konular var. Mesela İnönü'nün çoklu parti sistemine girişi bir destansı geldi bana. Halbuki mevcut şartlarda Türkiye ekonomik olarak bir buhranda ve Rus tehdiddi altındaydı. BM şemsiyesinin altına girmesi için Türkiye'nin biraz terlemesi gerekiyordu. 1946 San Fransisko konferasında dikta ve tek adam rejimi benimsenmiyor, aksine demokratik rejim övülüyordu. Türkiye San Fransisko kararlarından sonra apar topar çoklu partiye dönüş yaptı. Yaptı çünkü yapmasaydı Rus tehdidi zirveye çıkacaktı. Burada yazarla aynı fikirde değilim. Gelelim 2. ayrı düştüğüm noktaya. 1957 seçimlerinde sayım konusunda bir hile yoktur. Bu konuda çok durdu yazar ama 1946 seçimlerinin fecaat olduğunu üstün körü geçti. Halbuki "açık oy gizli tasnif" Türk demokrasi tarihinin yüz karası bir olayıdır. 57 seçimlerinde radyonun erken sonuçları açıklamasının bir hile olduğu belirtiliyor. Halbuki seçime katılım oranına bakılırsa %75 gibi düşük bir oran görülecektir. Bu radyodan sonuçların açıklanması belkide DP aleyhinde cereyen etti. Bunu hiçbir zaman bilemeyeceğiz. Yazar Yassıada duruşmalarını fevkalede güzel analiz etmiş ve okuruna sunmuş. Bu kısma hayran kaldım. Birde Eti Ocağı olayı var ki müthiş vizyon. Bunuda yazar sayesinde öğrendim. Genel itibariyle okumaktan zevk aldığım bir eser olmuş.
Baskı Bilgileri
Karton Cilt, 392 sayfa
7Mart2013 tarihinde, SİYASAL KİTABEVİ tarafından yayınlandı
Benzer Kitaplar
Şu An Okuyanlar
Okumuşlar
Okumak İsteyenler
|