Fetvalar Işığında Osmanlı Esnafı

Osmanlı esnafıyla ilgili çalışmalar daha çok ahilik ve fütüvvet konularında yoğunlaşmaktadır. Özellikle fütüvvet geleneğine hakim olan tasavvufi terbiyeye dayalı ahlaki prensiplerin yaygın bir şekilde dile getirilmesi ve esnaf birlikleri arasında rekabetten çok karşılıklı kontrol ve dayanışmanın ön plana çıkması gibi hususlar idealize edilmiş bir esnaf portresi ortaya çıkarmaktadır. Halbuki farklı kaynaklardan, özellikle hukuki konularla ilgili belge ve metinlerden hareketle ortaya konacak bir çalışma bu bakış açısının test edilmesi ve tashihine imkan sağlayacaktır. Böylece fütüvvet geleneğini esas alan yorumların ortaya koyduğu ideal esnaf nizamının ne kadar işlerlik kazandığı, bunun reel hayata hangi ölçüde yansıdığı konusu test edilebilecektir. Bu kitap bu türden bir çalışmaya örnek teşkil etmekte, esnaf konusu fetvalardan hareketle reel hayatın hadiseleriyle bağlantılı bir şekilde incelenmektedir.

Osmanlı esnafıyla ilgili çalışmalar daha çok ahilik ve fütüvvet konularında yoğunlaşmaktadır. Özellikle fütüvvet geleneğine hakim olan tasavvufi terbiyeye dayalı ahlaki prensiplerin yaygın bir şekilde dile getirilmesi ve esnaf birlikleri arasında rekabetten çok karşılıklı kontrol ve dayanışmanın ön plana çıkması gibi hususlar idealize edilmiş bir esnaf portresi ortaya çıkarmaktadır. Halbuki farklı kaynaklardan, özellikle hukuki konularla ilgili belge ve metinlerden hareketle ortaya konacak bir çalışma bu bakış açısının test edilmesi ve tashihine imkan sağlayacaktır. Böylece fütüvvet geleneğini esas alan yorumların ortaya koyduğu ideal esnaf nizamının ne kadar işlerlik kazandığı, bunun reel hayata hangi ölçüde yansıdığı konusu test edilebilecektir. Bu kitap bu türden bir çalışmaya örnek teşkil etmekte, esnaf konusu fetvalardan hareketle reel hayatın hadiseleriyle bağlantılı bir şekilde incelenmektedir.