Bir Siyasal Düşünür Olarak Mehmet Ali Aybar

Mehmet Ali Aybarın, Türkiyedeki az sayıdaki özgün ve yerli sol/sosyalist düşünce insanından biri olduğuna kuşku yok. Önemli bir ayrım, onun özgünlüğünün, yerliliğinin, Türkiyeyi tümüyle kendine mahsus sayan bir anlayışla birleşmemiş olması. Dünya gelişmelerine ve sosyalizmin uluslararası süreçlerine de ilgisiz birisi değil, Aybar. Marksizm üzerine kuramsal çalışmalara emek vermiş, özgün yorumlar geliştirmiş bir düşünür. Öte yandan, Türkiyede sadece sol/sosyalist hareketin değil, demokrasi mücadelesinin de önderlerinden birisiyle karşı karşıyayız. Onun 1960ların etkili Türkiye İşçi Partisine (TİP) damgasını vuran önderliği ve demokratik vurgulu güleryüzlü sosyalizm anlayışı, bu ülkenin sol tarihinde kayda değer bir iz bırakmıştır. Sol ideolojinin kalıcılaşan temalarından, sloganlarından birçoğunun, onun formülasyonlarıyla popülerlik kazandığı söylenebilir. Barış Ünlünün ayrıntılı incelemesi, Mehmet Ali Aybarın düşünsel ve siyasal etkinliği hakkında geniş açılı bir görüş sağlıyor: Akademik uğraşı sırasında ve gazete yazarı olarak tek başına mücadelesi (1945-1950)... Suskunluk yılları (1950-1960)... TİP Genel Başkanlığı (1960-1969)... Marksizm üzerine kuramsal çalışmalara yoğunlaşması (1970-1995)... Aybarın düşünsel kişiliğini ayrıntısıyla ortaya koyan bu çalışma, Türkiyede solun siyaset sahnesine çıktığı ve kitleselleşmeye yöneldiği onyılların ortamını da tasvir ediyor.

Mehmet Ali Aybarın, Türkiyedeki az sayıdaki özgün ve yerli sol/sosyalist düşünce insanından biri olduğuna kuşku yok. Önemli bir ayrım, onun özgünlüğünün, yerliliğinin, Türkiyeyi tümüyle kendine mahsus sayan bir anlayışla birleşmemiş olması. Dünya gelişmelerine ve sosyalizmin uluslararası süreçlerine de ilgisiz birisi değil, Aybar. Marksizm üzerine kuramsal çalışmalara emek vermiş, özgün yorumlar geliştirmiş bir düşünür. Öte yandan, Türkiyede sadece sol/sosyalist hareketin değil, demokrasi mücadelesinin de önderlerinden birisiyle karşı karşıyayız. Onun 1960ların etkili Türkiye İşçi Partisine (TİP) damgasını vuran önderliği ve demokratik vurgulu güleryüzlü sosyalizm anlayışı, bu ülkenin sol tarihinde kayda değer bir iz bırakmıştır. Sol ideolojinin kalıcılaşan temalarından, sloganlarından birçoğunun, onun formülasyonlarıyla popülerlik kazandığı söylenebilir. Barış Ünlünün ayrıntılı incelemesi, Mehmet Ali Aybarın düşünsel ve siyasal etkinliği hakkında geniş açılı bir görüş sağlıyor: Akademik uğraşı sırasında ve gazete yazarı olarak tek başına mücadelesi (1945-1950)... Suskunluk yılları (1950-1960)... TİP Genel Başkanlığı (1960-1969)... Marksizm üzerine kuramsal çalışmalara yoğunlaşması (1970-1995)... Aybarın düşünsel kişiliğini ayrıntısıyla ortaya koyan bu çalışma, Türkiyede solun siyaset sahnesine çıktığı ve kitleselleşmeye yöneldiği onyılların ortamını da tasvir ediyor.