Boğulmamak İçin

"Ağaçları insanlara tercih etmemeli miyim? bence ağacına ve insanına göre değişir."
Orjinal ismi "Coming Up For Air" olan, "Daralma" isimli çevirisine başka yayınevlerinden de rastlayabileceğiniz 1939 yılında yazılan muhteşem bir George Orwell romanı. Ben Can Yayınları'ndan okudum. Daha evvel yazarın Hayvan Çiftliği ve 1984 eserlerini okuyan biri olarak en beğendiğim kitabı diyebilirim. Zira her iki kitabı da içinde barındırıyor aslında. Fakat bu romanda Orwell mizahî bir üslupla daha net ve doğrudan veriyor vermek istediği mesajı. Kitabın müthiş akıcılığında pay sahibi olan çevirmeni Suat ERTÜZÜN ve yayınevini de es geçmemek lazım.

Ana karakterimiz George Bowling 45 yaşında, evinin kredi taksitlerini ödeyen, takma dişlerini henüz takmış, şişman, evli bir sigortacı. Kitabın başlarında kendi çocukluğuna, ailesine, yaşadığı yere ve balık tutma tutkusuna ait bilgileri kendi ağzından dinliyoruz. "16 yaşından sonra hayatımda önemli bir olay olmadı" diyen Bowling'in 5 kilo sazan balığını dünyadaki herhangi bir kadına tercih etmesinden de anlıyoruz ki burası karakterimiz için en mutlu olduğu anları içeren yıl aralığı.

Birinci Dünya Savaşı'nın kaçınılmazlığı, insanların bir kısmındaki tedirginlik, bir kısmındaki kayıtsızlık, fakat ortak paydadaki o daralma... Savaşın insanlar üzerindeki psikolojik etkisi, askerlere verilen milliyetçilik gazı, hayatta kalma çabası, hayvanî dürtüler oldukça başarılı bir şekilde anlatılmış hep 1913 yılında kalmayı arzu eden George Bowling tarafından.

İngiltere, Almanya'ya savaş ilan ettiğinde orduya çağrılacak ve ilk yarasını burada alacaktır. Savaş sırasında babasını kaybettiğini öğrense de, gerçek anlamda üzüntüsünü yaşaması ve yasını tutması savaştan sonra olacaktır. Yine annesini toprağa verirken düşündükleri de kişinin psikolojisi hakkında ipuçları vermektedir.