Jan Dark (Ermiş Joan)

1925 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Bernard Shaw’ın hiçbir kesinti yapmadan Türkçe’ye çevrilmiş bu tarihsel oyunu, Engizisyon Mahkemesi’nin “din tanımaz” diye yakılarak ölüme mahkûm ettiği Jan Dark’ın, 1841 yılında yayınlanmış mahkeme tutanaklarına dayanır.

Yazar, oyunda Jan Dark’ı, inandığından ödün vermeyen, dünyayla uzlaşmaya yanaşmayıp başkaldıran ve dünyayı değiştirmeye çalışan biri olarak gösterirken, buna hazır olmayan ve düzeni korumaya çalışan dünyanın, ona yaşama hakkı tanımadığını vurgular. Eylemci ve özgür düşünceye sahip inançlı bireylerin toplum karşısındaki bu yenilgisinin, oyun metninde yer alan zaman atlama örnekleriyle, geleceğin de şimdiki zaman karşısında yenilgiye uğrayacağını ileri sürerek büyük, kaçınılmaz bir “tarihsel trajedi”nin varlığını sürdüreceği varsayımını savunur.

1925 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Bernard Shaw’ın hiçbir kesinti yapmadan Türkçe’ye çevrilmiş bu tarihsel oyunu, Engizisyon Mahkemesi’nin “din tanımaz” diye yakılarak ölüme mahkûm ettiği Jan Dark’ın, 1841 yılında yayınlanmış mahkeme tutanaklarına dayanır.

Yazar, oyunda Jan Dark’ı, inandığından ödün vermeyen, dünyayla uzlaşmaya yanaşmayıp başkaldıran ve dünyayı değiştirmeye çalışan biri olarak gösterirken, buna hazır olmayan ve düzeni korumaya çalışan dünyanın, ona yaşama hakkı tanımadığını vurgular. Eylemci ve özgür düşünceye sahip inançlı bireylerin toplum karşısındaki bu yenilgisinin, oyun metninde yer alan zaman atlama örnekleriyle, geleceğin de şimdiki zaman karşısında yenilgiye uğrayacağını ileri sürerek büyük, kaçınılmaz bir “tarihsel trajedi”nin varlığını sürdüreceği varsayımını savunur.