Belgelerle Dersim Gerçeği

Yakın tarihimizin en çok tartışılan konularından biri Dersim'de 1937-1938 yıllarında yaşanan olaylar olmuştur. Değişik sebeplerle Dersim olayları üzerindeki sır perdesi bir türlü aralanamadığı için tartışmalardan kurtulmak mümkün olmuyor. Kimisi katliam yapıldı derken, kimisi de devlete isyan edenlere gereken ceza verildi diyor. Peki, gerçek ne? Gerçekten de Dersim'de bir katliam mı yaşandı; yoksa devlete isyan eden isyancılar mı bastırıldı? Elinizdeki eser bu niyetle yola çıkılarak hazırlandı. Mümkün mertebe yorumlardan kaçınarak belgeler ve hatıralar ışığında tarafların görüşleri ortaya kondu. Dersim'in coğrafî ve tarihi yönleri, Seyit Rıza'nın olaylardaki rolü, dönemin siyasî durumu, olaylarda bizzat bulunan siyasîler, askerler ve diğer şahitlerin yaşadıkları ve özellikle İngiliz, Fransız ve Rus belgelerinde olayların rapor ediliş biçimleri ortaya konulmaya çalışıldı. Çalışmamızın maksadız hangi tarafın haklı olup olmadığı hususunda hüküm vermek değil, bir nebzede olsa tarihi bir hâdiseye ışık tutmaktır.

Yakın tarihimizin en çok tartışılan konularından biri Dersim'de 1937-1938 yıllarında yaşanan olaylar olmuştur. Değişik sebeplerle Dersim olayları üzerindeki sır perdesi bir türlü aralanamadığı için tartışmalardan kurtulmak mümkün olmuyor. Kimisi katliam yapıldı derken, kimisi de devlete isyan edenlere gereken ceza verildi diyor. Peki, gerçek ne? Gerçekten de Dersim'de bir katliam mı yaşandı; yoksa devlete isyan eden isyancılar mı bastırıldı? Elinizdeki eser bu niyetle yola çıkılarak hazırlandı. Mümkün mertebe yorumlardan kaçınarak belgeler ve hatıralar ışığında tarafların görüşleri ortaya kondu. Dersim'in coğrafî ve tarihi yönleri, Seyit Rıza'nın olaylardaki rolü, dönemin siyasî durumu, olaylarda bizzat bulunan siyasîler, askerler ve diğer şahitlerin yaşadıkları ve özellikle İngiliz, Fransız ve Rus belgelerinde olayların rapor ediliş biçimleri ortaya konulmaya çalışıldı. Çalışmamızın maksadız hangi tarafın haklı olup olmadığı hususunda hüküm vermek değil, bir nebzede olsa tarihi bir hâdiseye ışık tutmaktır.