Şato

Daha önce Dava'yı okumuş biri olarak onu ne kadar somut algıladıysam Şato'yu da o kadar soyut algıladım. Galiba Dava'nın aksine sürekli bir umut barındırmasından ve K'nın hedefine körlemesine kilitlenmesinden olsa gerek bana bürokrasinin çarklarından çok inanç sistemlerini anımsattı. Şato'nun belirsiz bir kavram oluşu, tam olarak ne içine girebilen ne de doğru düzgün bilgisi olan birileri olmadığı halde korkuyla karışık saygı duyulması, memurlara sorgusuz sualsiz adeta tapılması, bir nevi cemaatimsi yaşam tarzı ve bu tarzın dışına çıkanın dışlanması gibi detaylar bu fikrimi güçlendiriyor. Bununla birlikte aynı sebepler birebir sistem eleştirisi olarak da görülebilir. Ama şahsen bu duyguyu Dava'da daha çok hissetmiştim. Sanırım benim için en önemli ayrımı yaratan "umut" vurgusu.

Yine tamamlanamamış bir eser olarak Kafka'nın geleneksel tarzı üzere yine çoğunluğa karşı yabancılaşma, bireyselliğini savunma ve olmazsa olmaz klostrofobik mekanlar hatta klostrofobik insanlar mevcut.