Osmanlı Devleti`nde Katolik Ermeniler Sivaslı Mihitar ve Mihitaristler

Türkiyenin karşısına uzun süredir sorun olarak çıkarılan Ermeni Meselesinin, XIX. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıktığı kabul edilen bir gerçektir. Fakat meselenin fikri temellerinin daha önceki dönemlerde aranması gerektiği kanaatindeyiz. Bu kitap, Ermeni meselesinin siyasallaşmasından önce, Ermeni kimliğinin ayrışmasının düşünsel arka planını oluşturanlardan birisi olan Katolik Ermeni rahibi Sivaslı Mihitar ve onun fikirlerine bağlı olan Mihitarist tarikatının, Ermeni milli kimliğinin oluşması için yaptığı çalışmalar hakkında bilgiler verilmektedir.1676 yılında Sivasta doğan Mihitar ve tarikatına mensup Mihitarist rahipler tarafından, 1717 yılında Venedikte St. Lazar Adasında kurulan Ermeni Akademisindeki Ermeni tarihi, dili, yayıncılığı ve eğitim faaliyetleri sonucunda Ermeniler arasında ayrılıkçı akımlar uyanmaya başlamıştır. Yine bu akademi sayesinde Avrupa ile Ermeniler arasında bir köprü kurulmuş, Batılı devletlerin kendi çıkarları doğrultusunda Ermenileri kullanmasından yolu açılmıştır. Mihitar ve öğrencileri tüm bu çalışmaları ile, Ermeni sorununun ideolojik ve kültürel temellerinin şekillenmesini sağlamışlardır.

Türkiyenin karşısına uzun süredir sorun olarak çıkarılan Ermeni Meselesinin, XIX. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıktığı kabul edilen bir gerçektir. Fakat meselenin fikri temellerinin daha önceki dönemlerde aranması gerektiği kanaatindeyiz. Bu kitap, Ermeni meselesinin siyasallaşmasından önce, Ermeni kimliğinin ayrışmasının düşünsel arka planını oluşturanlardan birisi olan Katolik Ermeni rahibi Sivaslı Mihitar ve onun fikirlerine bağlı olan Mihitarist tarikatının, Ermeni milli kimliğinin oluşması için yaptığı çalışmalar hakkında bilgiler verilmektedir.1676 yılında Sivasta doğan Mihitar ve tarikatına mensup Mihitarist rahipler tarafından, 1717 yılında Venedikte St. Lazar Adasında kurulan Ermeni Akademisindeki Ermeni tarihi, dili, yayıncılığı ve eğitim faaliyetleri sonucunda Ermeniler arasında ayrılıkçı akımlar uyanmaya başlamıştır. Yine bu akademi sayesinde Avrupa ile Ermeniler arasında bir köprü kurulmuş, Batılı devletlerin kendi çıkarları doğrultusunda Ermenileri kullanmasından yolu açılmıştır. Mihitar ve öğrencileri tüm bu çalışmaları ile, Ermeni sorununun ideolojik ve kültürel temellerinin şekillenmesini sağlamışlardır.