Tarih

Tarih denince ilk olarak akla krallar, sultanlar, padişahlar ve onların verdiği mücadeleler, yaptığı savaşlar gelir. Ders müfredatları genellikle kadim devletlerin siyasi tarihine indirgenmiştir. Modern ulus devletlerin tamamı, toplumun yeniden inşasında tarih biliminin oynadığı rolün farkında olarak, mitlerle ve hamasi ideolojiyle süslü bir 'resmi tarih' anlatımı yoluna gitmişlerdir. Gerçi tarih yazıcılığı, yazılı tarihin başlangıcından bu yana kendisini ideolojik önyargılardan ve öznel kurgulardan kurtaramamış; insanın hikayesini bilimsel bir şekilde anlatmanın yolunu bulamamıştır.

Aslında yalnız tarih değil, tüm sosyal bilimler nesnellik yoksunluğundan muzdariptir. Doğa bilimlerindeki pozitivist bilimsel çerçeve ve nesnellik iddiasına karşın, sosyal ve beşeri bilimlerin bu tür bir iddiaya girmemesi sorunu, günümüzde post-modern teorilerin de etkisiyle, inceleme konusunun karmaşıklığı ve ölçüye vurulmazlığı bahanesiyle geçiştirilmektedir.

Tarih biliminin inceleme konusu laboratuvar kapısından içeri giremez, deney tüpüne sığmaz. Ancak insanın ve insan toplumlarının hikayesi pek çok yönleriyle açığa çıkarılmış; birçok yetkin düşünür, yazar, bilim insanı yazının icadından beri bu yolda uzun mesafeler kat etmiştir. Tarih yazıcılığının elindeki imkanlar son derece artmıştır. Doğa bilimlerindeki hızlı gelişmenin de etkisiyle arkeoloji, antropoloji, sosyoloji, psikoloji, ekonomi, siyaset bilimi gibi alanlarda önemli bulgulara ulaşılmış, insanlık tarihini anlamaya yönelik kapsamlı teoriler ortaya atılmış; tarih biliminin ufku büyük ölçüde genişlemiştir.

İnsan nasıl ortaya çıktı? İlk insan toplulukları neyle besleniyordu? Ateşi nasıl kontrol altına aldılar? Taştan baltayı, tarım-hayvancılığı, tekerleği, çanak-çömleği, ok ve yayı, karasabanı nasıl icat ettiler. Köyler, şehirler nasıl kuruldu? Din nasıl ortaya çıktı? Modern devletler ve milletler nasıl meydana geldi? Avcı-toplayıcı toplumdan uzay çağı uygarlığına nasıl gelindi? Nereden geldik, nereye gidiyoruz?

Tüm bu soruları merak edenler için tarih kitapları bu grupta paylaşılacak.